Het is al laat op de avond als een man in zijn eentje door het overwegend bergachtige landschap van Macedonië struint. Al drie dagen is hij aan het wachten en de temperatuur blijft maar dalen. Het is inmiddels –14 graden Celsius, en hij weet dat het wachten niet veel langer moet duren. Dan eindigt hij namelijk net zoals alle doodgevroren lichamen langs de kant van de weg. In de verte verschijnen ineens een paar lampen. Een busje komt aangereden, stopt en laat hem instappen. De laadruimte zit vol met mensen. In z’n eentje tussen al die vreemdelingen voelt hij zich net een vluchteling. Hoewel hij dat eigenlijk ook is, nu hij heeft besloten Syrië te verlaten.
“In Syrië moet je altijd op je hoede zijn.”
Q, wiens naam we niet vermelden wegens het gevaar dat hij in Syrië loopt na zijn uitspraken, is vier jaar geleden gevlucht uit zijn geboorteland en blijft zich dagelijks nog verbazen over hoe mooi het leven in Nederland wel niet is. “In Nederland is er elk moment van de dag elektriciteit. De post wordt elke dag rondgebracht en als je ziek bent kun je gewoon naar de huisarts,” vertelt Q verwonderd. “Ook het innerlijk van Nederlanders vind ik erg mooi. Mensen zijn tolerant, maken afspraken met elkaar en kunnen van elkaar op aan. Nederlandse jongeren hebben ambities en weten wat ze willen worden. Dat is compleet het tegenovergestelde van de mensen in Syrië. Maar het belangrijkste en grootste verschil is misschien nog wel dat het hier in Nederland gewoon veilig is. In Syrië moet je altijd op je hoede zijn.”
Al-Assad
Al sinds 2000 is president Al-Assad in Syrië aan de macht. Q is het niet eens met de manier waarop Al-Assad regeert: “Hij steelt van mensen, heeft het recht om te moorden, en als je iets over hem of zijn familie zegt word je gelijk opgepakt.” Toch staat Q aan de kant van Al-Assad, omdat dat de enige manier is om te overleven. De Syrische bevolking bestaat uit 2 groepen: zij die voor Al-Assad zijn en zij die tegen hem zijn. Zijn tegenstanders zijn vooral Soennieten: orthodoxe moslims die willen dat er geleefd wordt volgens de Koran. Onder hen zijn veel jihadisten, die met geweld strijden tegen Al-Assad. De Syrische president, die zelf sjiitisch is, treedt hard op tegen deze groepen, maar probeert tegelijkertijd ook zijn eigen voorstanders te beschermen. Religie is belangrijk in Syrië, iedereen moet geloven maar Al-Assad geeft iedereen zelf de vrijheid te kiezen waarin. “Alle problemen en conflicten in Syrië draaien allemaal om geloof,” vertelt Q teleurgesteld. “Mensen kunnen niet gewoon met elkaar samenleven. Niemand houdt van elkaar.”
Chemische wapens
“Nee, Al-Assad is niet ‘goed’, maar ik sta dan liever tijdelijk aan zijn kant dan dat ik met terroristen moet leven.” vertelt Q. “Mijn broer zit in het leger van Al-Assad en krijgt als sluipschutter de opdracht om alleen te richten op terroristen en beslist geen gewone burgers te raken. Terwijl in het westen de meest wrede verhalen over het Syrische staatshoofd in het nieuws komen, denken we hier in Syrië heel anders over Al-Assad. Met grote verbazing hoorden we hoe de hele wereld het over ons land had omdat het leger gebruik zou maken van chemische wapens, dat is beslist niet het geval. Het beeld dat men in het westen heeft van Al-Assad is heel vertekend.”
West-Europa
Syrië maakt in het westen regelmatig onderdeel uit van het nieuws van de dag. Q vertelt hoe andersom ook westerse landen vaak op Syrische nationale televisie verschijnen. “De meeste terroristen in Syrië komen uit het buitenland. Zij vertellen zelf ook hoe ze door moskeeën in onder andere Frankrijk, Engeland en Nederland zijn aangespoord om voor de Islam te gaan vechten in Syrië.”
“Terroristen kunnen Nederland zo inkomen!”
Er worden in Syrië veel negatieve berichten verspreid over West-Europa. Ondanks dat blijkt uit verhalen van gevluchte Syriërs dat Nederland toch wel de beste plek voor vluchtelingen is. “Toen ik zelf naar Nederland kwam werd ik met open armen ontvangen,” vertelt Q toch best verbaasd. ““Welkom!” was het eerste wat ik hoorde toen ik uit mezelf naar een asielzoekerscentrum ging. Deze gastvrijheid had ik nog nooit zo meegemaakt. Ik vond het ook wel heftig. Want als ik zo makkelijk zonder grenscontrole, en zonder politie of IND gezien te hebben, Nederland in kon komen, dan kan een terrorist dat ook. Is dat wel veilig?”
De vlucht naar Nederland
Écht makkelijk was de vlucht van Q echter niet. Er ging heel wat aan vooraf voordat hij veilig in Nederland aankwam. Na jaren in angst geleefd te hebben wilde Al-Assad iets terug voor de bescherming die hij zijn volk bood: Q moest in dienst. Hij moest vechten tegen het terrorisme in Syrië. Dat was het punt waarop Q besloot om te vluchten en zijn hele familie achter te laten. Hij liet een nep-paspoort maken waarop stond dat hij de Italiaanse nationaliteit bezat. Maar toen douaniers op het vliegveld Italiaans tegen hem begonnen te praten viel hij door de mand.
“Overal lagen lichamen.”
Toen het na meerdere pogingen nog niet gelukt was, besloot hij te gaan lopen. De grote afstanden deed hij in taxi’s waar hij duizenden euro’s voor moest betalen, maar vanaf tien kilometer voor de grens ging Q lopend verder om zo ongezien de oversteek naar het volgende land te maken. “Het was vooral ontzettend koud,” vertelt Q. “Overal lagen lichamen van mensen die hetzelfde hadden geprobeerd maar de vrieskou niet aan konden.”
Toen Q na een helse tocht door Turkije, Griekenland, Macedonië, Servië en Hongarije uitkwam in het Oostenrijkse Wenen, kon hij vanaf daar rechtstreeks met een taxi naar Nederland. Daar kreeg hij na een vrij korte tijd in asielzoekerscentra een verblijfsvergunning, waarvan er nu nog 5 jaar over zijn. Daarna zal er opnieuw worden bekeken of het nog onveilig is in Syrië. Q verwacht niet dat de situatie in Syrië snel gaat veranderen en hoopt Nederland voorlopig dan ook nog niet te hoeven verlaten.
De volledige naam van de geïnterviewde is bekend bij de redactie.
Noot*: Foto dient ter illustratie en bevat niet de persoon uit het verhaal.
Geef een reactie