HSP & AD(H)D: Karaktereigenschap vs. stoornis
De afgelopen twee jaar is de term HSP, Hoog Sensitief Persoon, een grote hype geworden. In bladen zoals Psychologie of Flow ontkom je niet meer aan de koppen zoals: ‘Test of jij HSP bent’ of ‘10 tips om je hoog sensitiviteit te omarmen’. Dit terwijl het al 23 jaar geleden is dat de Engelse psychologe Elaine n’ Aron het boek ‘The Highly Sensitive Person’ heeft uitgebracht. Hierin legt ze uit wat HSP is en hoe je daarmee om kunt gaan. Wat is de reden dat deze term nu pas zo populair is geworden? Puur omdat mensen het geen “stoornis” willen noemen? Of omdat HSP daadwerkelijk een karaktereigenschap is?
“ADD is een neurologische aandoening, bij HSP is dit niet het geval. Daarom zijn de termen vaak met elkaar verward” zegt Esther Bergsma, expert, spreker en coach op het gebied van HSP. Toch wordt er in het boek van Elaine ‘n Aron gezegd dat mensen met HSP lijden aan een te kort aan serotonine en dopamine. Mensen met ADD of ADHD maken deze geluksstofjes minder aan vanwege een neurologische aandoening. Prikkels worden door een tekort aan dopamine langzamer verwerkt. Ditzelfde geldt voor mensen die depressief zijn. Ook zij hebben geen hoog serotonine –en dopamine gehalte. De kans is daarom groot dat mensen met HSP en ADD een depressie krijgen.
Mensen met HSP, ADD en een depressie hebben alle drie dezelfde eigenschap, namelijk een korte variant van het gen 5HTTLPR. Dit gen produceert een chemische stof, 5-htp, die de stof serotonine transporteert. Uit onderzoek naar de relatie tussen genen en ADD/ADHD, door Dennis Van der Meer van de Rijks Universiteit Groningen en de relatie tussen genen en HSP, door Deense onderzoekers, werden dezelfde resultaten gevonden. In beide onderzoeken is een kortere variant van het 5HTTLPR gen gevonden.
“Ik denk dat er veel fouten gemaakt worden bij het diagnosticeren van ADD” vervolgt Esther Bergsma in het interview. Hierbij laat ze een wetenschappelijk artikel zien van de Rijkuniversiteit Groningen uit 2019. “Uit het onderzoek wordt geconcludeerd dat AD(H)D eerder ontstaat vanuit omgevingsfactoren, zoals ouders en school dan vanuit de genen”
Ineke Van der Veen is ervaringsdeskundige en kan het moeilijk uitleggen. “Hoog gevoeligheid is maar een karaktereigenschap, ieder mens is anders, de een is hard, de ander is zacht ofwel er is geen eenduidige beschrijving of ervaring van hoog gevoeligheid.” Meldt Ineke
Student Journalistiek @Windesheim zwolle