Het kabinet moet binnen een jaar 500 tot 600 grote stikstofuitstoters uitkopen, zo luidt het advies van stikstofbemiddelaar Johan Remkes. Volgens de NOS gaat het dan vooral om grote veehouderijen in de buurt van kwetsbare natuurgebieden.
Hoe staan akkerbouwbedrijven ervoor in de tijd van stikstof en stijgende prijzen? Hoe zien zij de toekomst en de gevolgen voor de maatschappij?
‘Wij hebben indirect last van de stikstofcrisis, bijvoorbeeld door mest’ vertelt Hilchard Waalkens, eigenaar van akkerbouwbedrijf Waalkens V.O.F. in Lelystad.
Dierlijke mest is nodig van veehouderijen en bevat relatief veel stikstof. Een alternatief is kunstmest, maar de productie daarvan kost weer veel energie. ‘Kunstmest is inmiddels vijf keer zo duur als vier jaar geleden’ zegt Waalkens. ‘Daarnaast is dieselolie nodig voor de machines, maar dat wordt ook steeds duurder. Energievoorziening is echt belangrijk voor ons, maar dat gaat nu niet goed.’
‘Het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn is ook een bedreiging voor akkerbouw,’ vertelt Waalkens. Hiermee worden maatregelen bedoeld om de norm van 50 mg nitraat in grondwater te handhaven. De overheid zal in het bouwplan van de telers ingrijpen.
Daarnaast vraagt de boer zich af waarom voedselzekerheid geen issue is in de stikstofplannen. ‘We moeten de monden van de groeiende bevolking kunnen voeden, maar door de stikstofmaatregelen en door die uitkoopmaatregel zal de productie dalen. Hoe kunnen we dan nog voedselzekerheid bieden?’
Op den duur zal hij de prijsstijgingen door moeten berekenen aan de consument. ‘Het is straks de consument die zal moeten opdraaien voor de maatregelen. Wij zijn geen natuurgebied, maar de milieuregels worden ons wel opgelegd alsof we dat zijn. Wij zijn productiegebied.’
De akkerbouwer vreest echter niet voor het voortbestaan van zijn eigen bedrijf. ‘Ik zit in een gunstig landbouwgebied op kleigrond. Ik probeer altijd te innoveren, of dat nou moet of niet. Dat hoort bij ondernemer zijn.’