“Het is een soort oranje cement in de samenleving”
De speech van de koning, voor velen was het een mooi gebaar in de corona tijd, soms misschien zelfs wel een steuntje in de rug, maar hoe belangrijk was die speech nou echt? En hoe belangrijk is het volk een goed beeld heeft van het koningshuis? Rick Evers zegt dat het niet zo belangrijk is. Evers is eindredacteur bij het tijdschrift Royalty en hij is vaak te gast bij talkshows als koningshuisdeskundige. Hij volgt het koningshuis al jaren en weet dus hoe belangrijk het beeld dat het volk van het koningshuis heeft is. “Het is niet zo belangrijk voor het koningshuis of het volk een goed beeld van hen heeft, het is wel belangrijk voor de rechtstaat. Er moet een positief gevoel zijn over hoe rechtstaat is ingericht.”
Maar wat is het nut van het koningshuis nou eigenlijk? Volgens Evers is het nou eenmaal deel van onze rechtstaat. “We hebben een democratie en daar is het koningshuis nou eenmaal onderdeel van,” aldus Evers. “Het kan een meerwaarde zijn voor de politiek. Burgers kunnen hun ongenoegen wel uiten, maar als de koning dat doet, komt het op een andere manier aan.” De koning mag dan wel geen macht hebben, maar hij kan wel de politiek beïnvloeden tijdens zijn wekelijkse gesprek met minister-president Rutte.
De koning heeft dus wel wat invloed, maar zijn rol is vooral symbolisch zegt Evers. Het is wel een rol die zorgt voor binding tussen Nederlanders en de goede doelen die het koningshuis steunt. “Het is een soort van oranje cement in de samenleving.”
Het beeld dat het volk heeft van de Oranjes kan wel invloed hebben op de persoonlijke levenssfeer. “Als er gedoe is rondom het koningshuis dat het op hen in een persoonlijke sfeer afstraalt, komt het ze niet ten goede.” Mensen zouden een afkeer van het koningshuis kunnen krijgen. “Het nadeel daarvan is dat de Oranjes daar zelf niets aan kunnen doen, de politiek is de enige die daarin in kan veranderen.”
Een voorbeeld hiervan is de uitzending van Zembla, over de subsidies die het koningshuis ontvangt. “Rutte gaf aan dat de koning de subsidies rechtmatig ontving,” stelt Rick Evers. Bepaalde instanties zouden daarvoor groen licht hebben gegeven. “Het zou net zo zijn gegaan als bij elke andere Nederlander. Het was leugen na leugen. Rutte had daar eerlijk en transparant over moeten zijn.”
Omdat Rutte niet eerlijk was, staat de koning volgens Evers nu in slecht daglicht terwijl de fouten bij de politiek liggen. “Zij hebben toestemming gegeven. Als de premier achter een beslissing staat, moet hij er ook eerlijk over zijn.”
In debatcentrum De Balie in Amsterdam werd een aantal jaren geleden stevig gediscussieerd over de rol van het koningshuis. Zie hier een video.