Vuurwerk nog altijd heikel in de samenleving

Tijdens de jaarwisseling van 2018-2019 waren er maar liefst 396 mensen met vuurwerkletsel die zich bij de spoedeisende hulp hebben gemeld. Dat meldde VeiligheidNL in het onderzoeksrapport ‘Ongevallen met vuurwerk’. De exacte aantallen zijn nog onbekend, maar de berichten over slachtoffers tijdens de jaarwisseling stromen binnen. Is vuurwerk nog wel een feestattribuut of is het uitgegroeid tot een gevaar voor velen?  

Een van de politieke partijen die als standpunt heeft het consumentenvuurwerk te verbieden, is Partij voor de Dieren. In het partijprogramma staat dat vuurwerk schade, overlast en vervuiling veroorzaakt. Gilia Hanskamp, burgerlid van de Partij voor de Dieren in Overijssel, heeft een duidelijk standpunt waarom vuurwerk verboden moet worden. ‘’Elke jaarwisseling lopen honderden mensen letsel op, meestal door legaal vuurwerk. Ongeveer de helft van de vuurwerkslachtoffers zijn toevallige voorbijgangers.’’ 

Een tegenstander van het verbieden van vuurwerk is Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Volgens hem gebeuren er vooral ongelukken door vooral onveilig gebruik van vuurwerk. Dit heeft dan niet meteen betrekking op alle consumenten. Het voorstel om volgend jaar in Apeldoorn een algeheel afsteekverbod, vindt hij dan ook onbegrijpelijk en onverstandig. ‘’Als je een traditie totaal gaat verbieden, dan weet je ook zeker dat mensen denken: dat zullen we nog wel eens zien.’’ 

Traditie of niet, volgens Gilia Hanskamp mag dat niet een bepalende factor zijn: ‘’Tradities zijn heel waardevol, maar het gaat toch te ver als mensen of dieren eronder lijden.’’ Gilia Hanskamp geeft om de traditie enigszins in stand te houden een alternatief: ‘’in het belang van dieren, natuur en milieu en onze eigen veiligheid, willen we deze traditie omvormen naar professionele vuurwerkshows.’’ ‘’Als mensen een verbod niet begrijpen wat zij waardevol vinden, zullen zij dit niet naleven.’’, reageert Hoogleraar Ira Helsloot.  

Toch blijft Gilia Hanskamp van de partij voor de dieren voor een algemeen verbod op consumentenvuurwerk. ‘’Vuurwerk bevat zware metalen en andere giftige stoffen die de grond, lucht en het water ernstig vervuilen. Al deze schade, vervuiling en overlast kost de samenleving veel geld.’’ Hanskamp denkt dat een verbod wél haalbaar is, als de landelijke overheid zich hiervoor gaat inzetten. ‘’De overheid moet een sterk signaal afgeven dat het einde van het consumentenvuurwerk moet komen.’’ 

Ira Helsloot ziet nog niet gebeuren dat er een verbod komt en denkt dat de overheid dit ook niet moet invoeren: ‘’Als een belangrijk deel van de samenleving iets niet wil, dan kun je het bijna niet afdwingen als overheid.’’ Ook vindt hij de argumenten van Hanskamp niet genoeg voor een verbod. ‘’Vuurwerk is natuurlijk vervuilend, maar dat is niet een argument om iets te verbieden, dat is een gelegenheidsreden als je zelf niet het voordeel van die activiteit inziet.