Veel mensen die de presentatie van Mark Zuckerberg’s nieuwe Metaverse zien, zullen ergens herkenning voelen. De digitale wereld van Meta (de nieuwe naam van Facebook) doet ergens denken aan een Black Mirror aflevering. Anderen zullen denken aan de film WALL-E. Een film waarin alle mensen zijn omgevormd tot een hoopje vet dat in een zwevende stoel in een digitale wereld leeft, waar hun dagen bestaan uit schermen en overdosissen dopamine. Een dystopische maatschappij waar al het menselijk contact via computers en schermen tot stand komt.
Menselijk contact
Is er een moment waar big-tech bedrijven te ver gaan? Het vervreemden van echt menselijk contact onder het mom van vooruitgang. “Connecting people” door ze juist aan te sporen om digitaal contact te maken in plaats van in het echte leven. Zoals in de presentatie waarin een spelletjesavond via het Metaverse wordt gezien als vooruitgang. Of een verjaardagsfeestje via de Metaverse in plaats van een echt feest. Al vraag ik me wel af of veel mensen de blokjes kaas op tafel bij kringverjaardagen zullen missen. Maar toch heeft ook dat zijn charmes.
Ik kan mij niet voorstellen dat dit soort digitale alternatieven beter zijn voor je sociale behoeften. Het ministerie van volksgezondheid zegt dat een slechte sociale situatie, met als gevolg eenzaamheid, onder andere hartziekten en beroertes kan veroorzaken. Het is dus wel duidelijk dat menselijk contact een van de menselijke basisbehoeften betreft. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de mentale gevolgen van eenzaamheid. Laten we hopen dat we na de lockdowns van afgelopen jaar daar in ieder geval van geleerd hebben.
Privacybeleid
In de presentatie drukt Zuckerberg de kijker op het hart dat hij veel om de privacy van gebruikers geeft. Alsof ze met Meta een hele andere kant op willen gaan met het privacybeleid. Terwijl Mark Zuckerberg’s Facebook niet bekend staat als een bedrijf dat daadwerkelijk om de privacy van zijn gebruikers geeft. Zoals statisticus Edward Tufte ooit zei: “There are only two industries that call their customers ‘users’: illegal drugs and software”. Platforms zoals deze zijn gemaakt om gebruikers te binden aan hun product. Door algoritmes die geschreven zijn om die gebruikers zo lang mogelijk op het platform te houden, om zo hun advertenties aan jou te kunnen verkopen. Een ander verdienmodel van Facebook is het verkopen van privéinformatie aan adverteerders. Adverteerders die vervolgens met die informatie makkelijker hun product aan de juiste mensen kunnen aanbieden.
Kortom, in mijn ogen is niet elke vorm van vooruitgang daadwerkelijk vooruitgang. Dit Metaverse zal voor bepaalde dingen misschien wel een uitkomst zijn. Bij langeafstandrelaties of voor thuiswerkers bijvoorbeeld. Maar in hoeverre moeten we bedrijven die ons niet als consumenten maar als producten zien, ons leven laten bepalen. Al helemaal als het dus gaat over dit soort ingrijpende ontwikkelingen. Want is juist sociale interactie niet een van de dingen die het leven zo mooi maakt?
