NFT’s zijn een belangrijke ontwikkeling in de kunstwereld, maar voor veel mensen nog een onbekend begrip. De digitalisering van kunst is iets vaags en zal misschien moeilijk serieus te nemen zijn. Toch werd er eind 2021 een NFT-project verkocht voor 92 miljoen dollar, dat is ruim twee keer zo veel als de welbekende Zonnebloemen van Vincent van Gogh. Ondanks dat het onder het grote publiek nog niet bekend is, gaan er dus al wel astronomische bedragen in rond. NFT-kunstenaars en -handelaars denken zelfs dat het straks niet meer weg te denken is uit ons dagelijks leven en het uiteindelijk veel groter gaat worden dan alleen handelen in digitale kunst. Hoe werken NFT’s? En wat betekenen ze voor de kunstwereld?
Wat is een NFT?
De afkorting NFT staat voor ‘Non Fungible Token’. ‘Fungible’ is een ander woord voor vervangbaar. Als je een NFT koopt word je eigenlijk eigenaar van een stukje digitaal object. Je kan bijvoorbeeld een digitaal kunstwerk kopen, een bepaalde populaire video of andere objecten. Er wordt bijvoorbeeld veel gehandeld in virtuele avatars, denk aan een aap met een bepaald mutsje op. Eigenlijk is het vergelijkbaar met de kunstwereld. In principe kan iedereen een foto hebben van de ‘Mona Lisa’, of deze bekijken in het museum. Toch heeft maar een iemand (In dit geval het land Frankrijk) het daadwerkelijke schilderij in bezit. Het kopen van een NFT geeft je ook daadwerkelijk een digitaal bewijs van eigendom. Die worden bewaard in de Ethereum blockchain.
Van docent naar NFT-kunstenaar
Ook muzikant en kunstenaar Daniël Verloop (45) kwam begin vorig jaar in aanraking met NFT’s. Voorheen was hij vloggend natuurkundedocent. Inmiddels heeft hij een carrière switch gemaakt naar DJ & producer en werkt daarnaast aan diverse NFT-projecten. Via Instagram zag Verloop een producer die NFT’s maakte van zijn muziek. Zelf doet Daniël ook veel met muziek, daardoor kreeg hij inspiratie om zich er meer in te verdiepen. “Het maakte mij nieuwsgierig maar na wat research dacht ik; wat ingewikkeld, ik snap hier niks van, laat maar zitten. NFT’s zijn namelijk best wel technisch en je moet er veel verstand van hebben”, stelt Verloop. “Je hoeft geen specialist te zijn maar je moet wel de algemene kennis hebben om een succesvol project te kunnen runnen”, voegt hij daaraan toe. Waar Verloop waarschijnlijk op doelt zijn de vele technische termen die je om de oren vliegen als je nog niet heel erg bekend bent in de wereld van digitale kunst en -betaalmiddelen. Zo worden NFT’s vooral verhandeld via de Ethereum blockchain.
Wat is een blockchain?
De blockchain is een vrij nieuw begrip. Het is een vrij complexe en gedecentraliseerde manier van cijfers bijhouden. In principe zou je het kunnen zien als een wereldwijd netwerk van computers dat de hele dag allemaal kleine berekeningen maakt. Je zou een vergelijking kunnen trekken naar een normale bank, deze geeft jou via je app een banksaldo aan. Deze komt voor uit je inkomsten en uitgaven die in het netwerk van de bank de hele dag worden berekend. De blockchain werkt in principe hetzelfde, deze rekent de hele dag alle transacties uit die via het netwerk plaatsvinden. Het verschil is dat er achter blockchain geen centrale autoriteit zit maar dat het zijn validiteit vindt in de massa. Dat is mogelijk omdat er zo veel computers aan mee werken die de hele dag berekeningen maken. De blockchain kan niet vanaf een centraal punt beïnvloed worden, waardoor het door sommige mensen als betrouwbaarder dan de bankensector wordt gezien. Het grootste voorbeeld van een blockchain is die van de ‘Bitcoin’, deze heeft een marktkapitalisatie (hoe veel geld er in het netwerk zit) van ongeveer 750 miljard Amerikaanse Dollar.
Nieuw impuls in de kunstwereld
Ondanks dat Daniël het in eerste instantie ingewikkeld en vrij abstract vond, is het ook juist de vernieuwing en het onbekende wat het voor hem interessant maakt. “Niemand weet waar dit precies heen gaat of wat de juiste manier is. Dat zorgt ervoor dat je nog lekker kan experimenteren.” Volgens Daniël zorgen NFT’s en digitale kunst voor een enorme ‘paradigm shift’ in de huidige kunstwereld en biedt het nieuwe mogelijkheden. “Een NFT is simpelweg eigenlijk een audiovisueel product wat iemand aanspreekt”, legt hij uit. “Naast visueel kan er ook meer worden gedaan met bijvoorbeeld audio. De vorm is erg vrij en in de digitale wereld kun je helemaal losgaan”. Deze nieuwe vorm van kunst geeft huidig kunstenaars veel meer ruimte voor hun creativiteit. Naast de creatieve mogelijkheden geeft het beginnend kunstenaars ook meer perspectief om geld te verdienen met hun kunst. Kunst hoeft op deze manier niet meer verkocht te worden in een galerie of tijdens een veiling en word daarmee veel toegankelijker. Ook krijgen ze een deel van de opbrengst als hun kunstwerk wordt doorverkocht, waardoor ze zelf actief hun kunst blijven promoten en tegelijkertijd een passief inkomen genereren.
Visie op toekomst van NFT’s?
Verloop geeft aan dat hij geen glazen bol heeft en niet in de toekomst kan kijken maar hij is wel positief over de toekomst; “Ik ben er 100% van overtuigd dat NFT’s een groot onderdeel van onze toekomst worden en dat misschien zelfs huizen als NFT’s verkocht worden”, zegt hij. Dit baseert hij op eerdere ervaringen en ontwikkelingen die hij heeft meegemaakt. “Sommige mensen vinden het een hype of gebakken lucht, maar dat dachten we in het begin ook van de Bitcoin.” Ook in het begin van de 21e eeuw was er een ontzettend grote hype rondom de opkomst van het internet. De beurs ontplofte en vier jaar lang waren er amper slechte dagen. Ondanks dat een tijd later die bubbel barstte en veel bedrijven failliet gingen is er toch nog ontzettend veel terecht gekomen van het internet. Zo zou dit ook zo maar kunnen gaan met de NFT’s. Binnen de Ethereum blockchain is een ontwikkeling zoals door Verloop geschetst namelijk zeker mogelijk.
Wat is Ethereum?
Het Ethereum netwerk is naast een cryptocurrency ook een decentrale blockchain die transacties vastlegt. Ethereum bevat ook een functie die wordt omschreven als ‘Smart Contracts’. Deze functie kan worden gebruikt om waardeoverdracht te controleren. Zo maakt de verkoper het eigendomscertificaat over naar het Smart Contract systeem, en de koper het afgesproken aantal cryptocoins. Als dit klopt wordt de transactie goedgekeurd door het systeem en vind de waardeoverdracht plaats. Mocht een van de twee partijen zich bedenken in de afgesproken termijn, of zich niet aan de afspraak houden, dan regelt het systeem automatisch dat het eigendomscertificaat en de cryptocoins weer bij de eigenaar terugkomen. Eigenlijk is dit een functie die in ons huidige economische systeem door notarissen wordt vervuld. De combinatie van de transactieberekeningen en Smart Contracts maken het Ethereum netwerk ideaal voor de koop/verkoop van de digitale eigendommen van de NFT’s. Daarom wordt deze ook voornamelijk gebruikt om de markt van de NFT’s in goede banen te leiden. De grootte van het Ethereum netwerk is uit te drukken in bijvoorbeeld geld. Het netwerk heeft een marktkapitalisatie heeft van ongeveer 300 miljard Amerikaanse dollar, wat het op Bitcoin na de grootste cryptocurrency maakt. Om de blockchain draaiende te houden heeft de Ethereum blockchain ongeveer hetzelfde elektriciteitsgebruik als Finland. Toch is volgens Ethereum zelf de uitstoot per transactie zo’n 16 keer minder dan die van de Bitcoin blockchain.
Tips voor nieuwkomers
Voor mensen die meer willen gaan doen met NFT’s heeft Daniel nog wel een aantal tips. “Laat ik één ding vooropstellen: alles waarmee je geld wil verdienen moet je tijd en moeite in steken en je moet er talent voor hebben.” Vooral jonge mensen vinden het interessant en denken makkelijk mee te kunnen varen op de trend. Succes halen is niet zo makkelijk als het lijkt. Op het internet gaan er vele succesverhalen rond. “Er zijn mensen die de ene dag een NFT kopen en de volgende ochtend wakker worden en zien dat die NFT veel meer waard is geworden. Dat zijn echt de uitzonderingen die de regel bevestigen.” Die succesverhalen hebben het risico dat mensen zonder ook maar enig idee proberen mee te doen met de hype. “Veel mensen hebben geen flauw idee waar ze mee bezig zijn en verliezen daardoor hun geld. Als er één ding is wat ik wil meegeven: do your own research! Zomaar een NFT kopen is geen goed idee.”
