Michael Opgenhaffen professor journalismstudies aan de KU Leuven heeft meerdere malen onderzoek gedaan naar de invloed van sociale media op het nieuwslandschap. In dit artikel laat hij weten wat zijn hypotheses en zijn bevindingen zijn.
“Als je kijkt naar de klassieke aanbieders van sociale media, dan moet je kijken naar berichten die overgezet worden vanuit websites naar de artikelen op de sociale media accounts van die merken. Op nu.nl of volkskrant.nl heb je per dag 100 berichten, je hebt dan per dag 1 of 2 die op Facebook of Instagram komen en misschien 1 of 2 per week op platformen als TikTok.
Bij het overzetten worden niet altijd de nieuwswaarden en normen van de klassieke journalistiek gewaardeerd of gerespecteerd. Nieuws wordt dan meer “infotainment”. Alles wordt softer als het op sociale media komt in algemene zin, in ieder geval wordt het softer dan op de site, radio of op televisie.
Berichtgeving wordt vertaald of terwijl aangepast naar sociale media. Ze zetten meer in op pleasing-elementen zoals subjectiviteit en emotionaliteit. Het wordt meer scanbare en softere artikelen om de aandacht te trekken. Het wordt leuker, spectaculairder en interessanter.
De nieuwe professionals die hier mee bezig zijn weten precies wat scoort en niet scoort, en het zijn uiteindelijk de nieuwsmedia. Waardoor zij bepaalde voorwaarden van de journalistiek moeten behouden en toepassen, maar ze zullen hun berichten zoveel mogelijk aanpassen en finetunen om het geschikt te maken voor de platformen waarop zij het plaatsen.
Er wordt van uitgegaan dat nieuws op sociale media wordt aangepast vanuit de nieuwssite naar sociale media toe. Op Instagram zie je dat vooral vaak, een foto en berichtje van iets wat die dag op de site is gekomen. Maar op bijvoorbeeld TikTok zie je dat het andersom kan want dat is natuurlijk een totaal ander format dan gemiddeld. Waardoor we misschien een shift zullen zien.
Mensen die minder geïnteresseerd zijn zullen alleen focussen op het kortere nieuws en zullen minder geneigd zijn om de grote journalistieke stukken op te zoeken, maar wie het wil kan veel beter en makkelijk dan 20 jaar geleden fantastische journalistiek vinden om te bekijken en lezen. Laten we die laag infotainment niet vergeten, maar onder die laag infotainment zit heel veel kwaliteitsjournalistiek.
Er wordt meer ingezet op aanklikbaarheid van het nieuws, het wordt allemaal wat softer … andere vormen van nieuws dan het klassieke wordt vaak wat softer gemaakt voor de deelbaarheid en klikbaarheid.
Headlines en status updates zetten meer in op pleasing, emotionaliteit, en subjectiviteit om zodoende de aandacht te lokken van de nieuws consument.
Wij hebben een studie gedaan naar de mensen die het moeten omzetten van website naar social media… social media redacties dus. Uiteindelijk houden we bij de selectie en de vormgeving rekening met het publiek, zij moeten namelijk concurreren op Facebook met honderden andere aan bieders.
Maar wat we beginnen te zien is dat nieuws niet per se wordt gemaakt voor de site maar bij de creatie van het artikel wordt er tegenwoordig al gekeken naar het platform waar echt op wordt geplaatst en sommige dingen gaan tegenwoordig zelfs vanaf de social media naar de website verplaatst wordt. Precies het tegenovergestelde van de huidige norm”, verteld Michael Opgenhaffen.
