Nu Oekraïne meer dan de helft van al het verloren grondgebied heeft terugveroverd nemen de spanningen in het Kremlin toe. Na twee succesvolle Oekraïense tegenoffensieven lijken de Russen, met het oog op de winter, te kiezen voor een nieuwe strategie. Met loopgraven ver achter de frontlinies hoopt Rusland een volgend Oekraïens offensief te kunnen breken.
‘Het begin van het einde van de oorlog’, zo noemde president Zelensky het grootste Oekraïense succes sinds het begin van de oorlog. Na de Russische terugtrekking was Zelensky aanwezig in de bevrijde stad, honderden burgers vierden de overwinning. ‘Glorie aan de helden’ riep een Oekraïner, terwijl Zelensky zich een weg baande door de juichende menigte. Zelensky’s regering lijkt bewust voor een terughoudende reactie te kiezen. Zo benadrukte de president dat de Russen ‘niet zo makkelijk’ iets zullen weggeven, ook benadrukte hij dat een groot aantal Oekraïners is gestorven in de hevige gevechten rond de stad.
Nu Rusland de slag om Cherson heeft verloren hoopt het Kremlin op een doorbraak in de Donbas, een regio in het oosten van Oekraïne. Al sinds augustus probeert het Russische leger de industriestad Bachmut te veroveren. De industriestad is van groot belang voor het Russische leger, met de stad in bezit kunnen Russische troepen gemakkelijker doorstoten in de regio. Na de Russische terugtrekking uit Cherson worden troepen verplaatst naar de Donbas, zo meldt het Amerikaanse Institute for the Study of War. Volgens de denktank wil het Russische leger de verplaatste troepen gebruiken om steden in de Donbas-regio te veroveren, in het bijzonder Bachmut.
Het Russische leger graaft zich massaal in. Uit onderzoek van de Volkskrant blijkt dat het Russische leger razendsnel loopgraven aanlegt om zo een Oekraïense opmars te breken. De loopgaven zijn langs het hele front zichtbaar op satellietbeelden, van de Krim tot de Donbas-regio. Niet alleen de opmars van Oekraïne zet de Russen aan tot het graven van loopgraven, ook de strenge winter speelt een rol. Extreme kou heeft in oorlogstijd gevolgen voor de logistiek, wapens en soldaten. Zo moeten wapens extra onderhouden worden en kunnen er logistieke problemen ontstaan. Zo kan er door zware regenval een zachte ondergrond ontstaan waar militaire voertuigen niet overheen kunnen rijden. Ook zware sneeuwval leidt tot veel problemen. Het Russische leger kampt al maanden met een logistiek probleem en het is onwaarschijnlijk dat dit op de korte termijn zal worden opgelost. Het Kremlin lijkt de ‘winterstop’ te willen gebruiken om de wapenvoorraad van het leger weer aan te vullen, om vervolgens successen te boeken in een lenteoffensief. Amerikaanse functionarissen zeggen een lenteoffensief te verwachten. De recente Oekraïense opmars heeft de hoop van het Kremlin om meer gebied te veroveren verstoord, zo schrijft The New York Times.
Met een winterstop in zicht staat het Oekraïense leger voor een moeilijke keuze, een winterstop kan namelijk nadelig uitpakken voor de Oekraïners. Tijdens een gevechtspauze kan het Russische leger bijvoorbeeld orde op zaken stellen in de bezette gebieden, voorraden aanvullen en Oekraïense energie-infrastructuur blijven bombarderen. Maar een Oekraïens tegenoffensief kan ook slecht uitpakken, het zou in winterse omstandigheden riskant zijn en leiden tot veel doden zonder een echte doorbraak. Een gevechtspauze is wel een kans voor het Westen. Met een lenteoffensief op komst kan Oekraïne meer westerse wapens gebruiken, bijvoorbeeld meer tanks of raketsystemen. Nu de ‘Rode Golf’ in de Verenigde Staten uitbleef lijkt de kans op extra wapensteun minder klein dan gedacht. Toch staan Europese samenlevingen onder enorme druk door gierende inflatie, wapensteun voor een lenteoffensief is daardoor alles behalve zeker.
Beeld: Viacheslav Galievskyi