Bernard Jansen is sinds een jaar wethouder van gemeente Borger-Odoorn. Dit is voor hem de laatste stap in zijn carrière. Hoe bevalt het werk als wethouder hem, welke kwaliteiten van zijn vorige baan kan hij hier gebruiken en wat doet deze baan met hem op emotioneel gebied?
Hoe gaat het met je?
¨eigenlijk heel goed. Het is een drukke baan ik ben nu een jaar wethouder en daarvoor was ik ambtenaar voor 42 jaar. Dat was ook al druk maar deze baan is nog drukker omdat het nog meer verdeeld is over de hele week.
Wat hield jouw werk als ambtenaar in?
¨Ik heb gewerkt voor de sociale dienst in Emmen op de werkvloer, ik hielp bijvoorbeeld mensen met een uitkering of met schulden. Maar ook mensen die slachtoffer zijn geweest van huiselijk geweld en die daarvoor moesten vluchten. Ik ben ook bewindvoerder van mensen geweest. Dat houdt in dat je de financiën beheert voor gezinnen met jonge kinderen of mensen die niet handelingsbekwaam zijn. Het werk is heel erg divers. ¨
Je hebt veel gestudeerd, gebruik je wat je toen geleerd hebt nog veel in je werk als wethouder?
¨ Zeker, ik heb veel studies gedaan. Ik heb ook tot mijn 44e gestudeerd. Mijn laatste studie die ik heb afgerond was een master in management en innovation die ik in Amsterdam heb gevolgd. Die studie is gefocust op hoe je goed leidinggeeft aan een organisatie. Dit gebruik ik op het moment heel veel bij mijn werk als wethouder. Zo leerden we dat het veel beter is om als gehele groep te functioneren in plaats van op een hiërarchische manier. Zo is de groep altijd verantwoordelijk als een geheel. Maar ook de studie arbeid en organisatiepsychologie heeft me veel inzichten gegeven waardoor je nu op een bepaalde manier kijkt naar hoe een organisatie werkt of hoe het juist niet werkt.
Na je werk als ambtenaar begon je bij de gemeente. Hoe ben je beland op de stoel van wethouder?
Dat is een bijzonder proces geweest. Ik was ambtenaar en ik werkte voor gemeente Hoogeveen de Wolde maar ik was toen ook al politiek actief. Ik ben medeoprichter van de partij Leefbaar Borger-Odoorn waar ik ook nog steeds lid van ben en nu dus zelfs wethouder van ben geworden. In maart vorig jaar kregen we bij de gemeenteraadsverkiezingen drie zetels. Dit was genoeg om terecht te komen in het college van burgermeesters en wethouders. Die wethouders moesten op een gegeven moment gekozen worden. Leefbaar Borger-Odoorn zit in de coalitie en uit die coalitie werd van elke partij een lid naar voren geschoven die zou gaan optreden als wethouder en voor mijn partij was ik dat. Ik was daar in het begin nog helemaal niet zo blij mee omdat ik eigenlijk dit jaar wou gaan stoppen met werken. Ik wou rond mijn 65e stoppen maar er kwamen dus nog een paar jaar bij.
Hoe keek je tegen dat vier jaar durende termijn aan toen je wist dat je wethouder zou worden?
¨Dat was in het begin echt wel even slikken. Ik had het beeld dat ik alleen in de gemeenteraad terecht zou komen als raadslid en dat doe je dan voor een paar avonden in de week. Daar ben je ongeveer 15 uur mee bezig. Het idee was dus om te stoppen met werken en daarnaast nog een beetje gemeentepolitiek doen maar als wethouder ben je dan ineens meer dan full time bezig dan ga je ineens van 15 naar ongeveer 50 uur in de week. Ook in huis werd de situatie daardoor ineens anders. Ik deed redelijk veel thuis maar daar hebben we dus wat alternatieven in moeten kiezen. Ik vraag nu bijvoorbeeld meer hulp aan mijn kinderen voor het werk in het huishouden. ¨
Hoe reageerde je familie op jouw baan als wethouder?
¨De kinderen worden er mee geconfronteerd dat je wethouder bent. Mijn dochter was bezig met rijlessen en ineens werd ze gezien als de dochter van de wethouder. En mijn zoon wordt nu ook echt gezien als de zoon van de wethouder. Ineens moet je als kind ook weten wat een wethouder doet, en een puber weet dat in de meeste gevallen helemaal niet. Ze zijn er nu van op de hoogte wat ik allemaal doe en de verantwoordelijkheid die het met zich mee brengt en ze zijn er nu ook wel trots op. ¨
Je bent nu een jaar wethouder, wat is er zwaar aan jouw werk?
¨Het lastigste vind ik het bewaren van de balans tussen werk en privé. Er zijn vaak afspraken die niet zomaar even verschoven kunnen worden. Een opening van iets of een voetbalwedstrijd, die data staan gewoon vast en dan word je toch geacht daar naartoe te gaan en dat gebeurt ook vaak in het weekend waardoor je wel eens een verjaardag moet laten schieten of het bezoek aan goede vrienden. Dit maak je dan wel weer goed in de zomerperiode wanneer er geen politieke activiteiten zijn en je de boel een beetje kan gaan inhalen. Het andere lastige is dat je ineens een bekend figuur bent geworden in de gemeente. Aangezien ik ook hobbyboer ben ging ik vroeger regelmatig in oude werkkleding naar de supermarkt. Dat kan tegenwoordig niet meer. Ik moet me echt omkleden voordat ik boodschappen ga doen. ¨
Jij bent hier geboren en getogen. Is jouw kijk op de regio anders geworden sinds je wethouder bent?
¨Ik ben heel erg trots op deze regio. De slogan van Daniël Lohues hier uit Drenthe is niet voor niets ´hier kom ik weg´ en daar mogen we als Drenten heel trots op zijn. De mentaliteit van ons Drenten is afwachtend maar in de tussentijd vinden we er wel iets van. De mensen hier hebben het hard op de goede plek, ze gaan ervoor en ze halen er met elkaar het beste uit. Er is aan die mentaliteit eigenlijk veranderd de afgelopen jaren. ¨
Bij welke taken in de gemeente ben jij als wethouder betrokken?
¨We zijn met 4 wethouders in de gemeente en elke wethouder heeft zijn aparte taken. Dit is portefeuille van de wethouder. Voordat de portefeuilles worden verdeeld ga je samen een coalitieakkoord opstellen hierin staat waar je de aankomende 4 jaar aan wil gaan werken als gemeente. Vervolgens wordt er gekeken naar de kandidaat wethouders. Waar zijn ze goed in, Wat is hun ervaring en waar zijn ze gemotiveerd in?
Mijn portefeuille bestaat uit een deel sociaal domein. Dat heeft te maken met werk en inkomen. Ik doe ook onderwijs dit gaat om het faciliteren van schoolgebouwen bijvoorbeeld maar ook alles wat te maken heeft met leerplicht. Ik ga ook over de kinderopvang en dan met name over de peuters met een ontwikkelachterstand die we helpen met een voorschools educatiebeleid. Alles met betrekking op onderwijs is de comfortzone omdat ik als ambtenaar al bezig was met die materie.
Er zit ook een stukje uitdaging in mijn portefeuille zoals dienstverlening. Dienstverlening heeft te maken met het contact tussen de burger en gemeente zoals mensen die vragen om een ambtenaar maar die niet teruggebeld worden. Het laatste waar ik ook nog over ga is de opvang van ontheemden. Dit gaat over het huisvesten van AZC´ers en de crisis noodopvang die is ontstaan om het AZC in Ter Apel te ontlasten. Ook de opvang van Oekraïense vluchtelingen zit in mijn portefeuille. ¨
Als je bijvoorbeeld kijkt naar die opvang van ontheemden, wat doet die situatie emotioneel met jou?
¨Het raakt je. Die mensen hebben alles achtergelaten die zijn gevlucht voor geweld of bedreiging en die hebben niets meer. Je moet je eens voorstellen dat je niets meer hebt alleen een tasje met wat persoonlijke spulletjes. En wat zie je dan in Nederland terug? Die mensen zijn hartstikke dankbaar. Ookal hebben die mensen in de crisis noodopvang niet veel, ze zijn heel blij met die opvang omdat het hun eigen plekje is waar ze veilig zijn. Deze mensen zijn we in de toekomst ook hard nodig door de vergrijzing in Nederland. Als je kijkt naar het gebied noord Nederland doen we het erg goed met de opvang terwijl er in Zuid-Holland bijvoorbeeld gemeentes zijn die absoluut niets doen terwijl dat wel hard nodig is. ¨
