Afstudeerfilm Lisa Hukker openbaart geheimen over gevoelig onderwerp: samenwerking met de Duitse bezetter en verraad tijdens de oorlog 

Een NSB verleden waar thuis niet over werd gesproken en dat per toeval, letterlijk, tijdens het kerstdiner op tafel kwam. Voor Lisa Hukker (26), inmiddels afgestudeerd aan de Hogeschool voor de kunsten in Utrecht, de aanleiding om er haar afstudeerproductie over te maken. De documentaire ‘Doodzwijgen’ was 25 september te zien tijdens de 43e editie van het Nederlands Filmfestival.  

In het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) zijn dossiers te vinden van Nederlanders die in verband worden gebracht met de NSB, samenwerking met de Duitse bezetter en verraad tijdens de oorlog. Nu is dit archief nog beperkt openbaar, maar dat gaat per 1 januari 2025 veranderen. Vanaf dan kan iedereen online in het archief zoeken en kunnen dus duistere verledens, voor nabestaanden vaak onbekend, boven tafel komen.  

Persoonlijk verhaal 

In ‘Doodzwijgen’ vertelt Lisa Hukker het verhaal over haar eigen familie. Je volgt het verhaal van haar moeder Monique die vanaf een jonge leeftijd haar achternaam niet wilde gebruiken, vanwege een NSB-verleden waar thuis niet over gesproken werd. Lisa vertelt dat ze tijdens het kerstdiner ging doorvragen naar haar familiegeschiedenis en dat toen bijna per toeval dit verhaal naar boven kwam. “Toen wist ik direct dat ik hier mijn afstudeerproject over wilde doen”, voegt ze toe. Het verhaal kreeg extra lading toen Hukker erachter kwam dat alle gegevens vanaf 2025 openbaar zouden worden. “Het verhaal werd opeens groter dan alleen het verhaal van mijn familie”. In de documentaire komen meerdere generaties nabestaanden aan het woord over de openbaring van het register. 

Bijzondere jeugdzorg 

Tegen het einde van de documentaire aan wordt ook kort het thema ‘Bijzondere jeugdzorg’ geïntroduceerd. Dit is plek waar van 1945 tot 1949 kinderen van NSB-families zogezegd ‘heropgevoed’ worden. Het blijkt dat ook Lisa’s opa hier mee te maken heeft gehad. “De ontdekking over de bijzondere jeugdzorg zorgde ervoor mij voor dat ik nog meer binding kreeg met het thema, omdat het niet langer ging over mijn overgrootvader, maar over mijn opa die ik ook echt gekend heb.” De inmiddels afgestuurde Lisa is nu bezig met een nieuw documentairereeks over dit onderwerp: “Ik was nog lang niet uitgeleerd.”