Max TeusinkLana Wolf (49), zangeres en vocal coach uit Wezep, heeft zo’n beetje alle uithoeken van de muziekwereld gezien. Al zo lang als ze zich kan herinneren houdt ze van Amerikaanse countrymuziek. Dit is ook het genre waarmee ze al jaren op de planken staat. Ze begeleidt daarnaast als vocal coach beginnende en opkomende zangers graag bij hun reis in de muziekwereld. Ook is zij al lange tijd actief bij de radio en produceert sinds 2011 haar radioprogramma Het Uur van de Wolf, waarbij ze jaren ’70-muziek draait. Met muziek uit de genres country, Westcoast-jazz en rock. Maar wat zijn eigenlijk de belangrijkste kenmerken van goede (country)muziek en hoe is zijzelf gekomen waar ze nu staat?
Jouw collega’s in de radiowereld noemen je weleens Country Wilma. Waar komt deze bijnaam vandaan?
“In de jaren ’80 was er een bekende Nederlandse countryzangeres, genaamd Country Wilma. Vaak droeg zij een grote cowboyhoed. Hier moest ik vaak om lachen, omdat countrymuziek voor mij niet draait om een ‘kermis’ met cowboyhoeden. Later noemde mijn collega bij de radio, Rob Stenders, mij voor de grap Country Wilma.”
“Ik hou intens van muziek. Het voelt voor mij hetzelfde als ademen. Het is zo’n mooi medium om taal met klanken en een melodie te verenigen.”
Waar komt jouw liefde voor countrymuziek vandaan?
“Nog meer dan nu was muziek in de jaren ’70 een belangrijk onderdeel van het dagelijks leven. Er waren toen minder andere dingen te doen om jezelf te kunnen vermaken. Je spaarde daarom lange tijd om een LP te kunnen kopen. Het was iets makkelijk bereikbaars. Muziek bestond uit stromingen. Voorbeelden hiervan zijn motown en soul, maar ook jazz. Bij ons thuis werd vaak naar countrymuziek geluisterd. Linda Ronstadt was de countryzangeres waarmee ik opgroeide. Het luisteren van haar muziek voelde voor mij hetzelfde als ademen. Ik hou intens van muziek. Het is zo’n mooi medium om taal met klanken en een melodie te verenigen.
Van muziek kan ik een bepaald vrolijk gevoel krijgen, dat voelt alsof ik helemaal wild word en vanbinnen ga koken. Maar naast countrymuziek kan ik bij Guns N’ Roses – zware rockmuziek die ik hard opzet – ook zwaar uit mijn plaat gaan.”
Hoe zou jij countrymuziek omschrijven en wat zijn de belangrijkste kenmerken?
“Countrymuziek is te vergelijken met de Nederlandse smartlap, oftewel het levenslied. Het is muziek dat recht uit het hart van de schrijver komt en dat gaat over het dagelijks leven. Volgens een bekende uitspraak is country ‘three chords and the truth’ [eng. drie akkoorden en de waarheid, red.]. Als mensen in Nashville thuiskomen van hun werk, maken ze samen muziek op hun veranda. Vroeger werd countrymuziek vaak gemaakt door mensen die op de katoenvelden zwaar werk deden. Er worden verhalen verteld die niet altijd vrolijk zijn. Het heeft dus ook wel raakvlakken met blues en bluegrass. Soms zeg ik wel: ‘Als je veel zingt heb je nooit een psycholoog nodig.’
Tegenwoordig denken mensen bij countrymuziek vaak direct aan Dolly Parton. Dit is zeker een grote ster in de countrymuziek, maar zij is één van de velen met een bepaalde sound. Johnny Cash en in Nederland Waylon en Douwe Bob, zijn ook heel bekend met hun muziek in het countrygenre. Soms komen mensen na een concert naar me toe en dan zeggen ze: ‘Ik wist niet dat dit ook country was, ik hou dus wél van countrymuziek.’ Mensen snappen vaak niet wat het genre inhoudt. Als je het gaat snappen, ga je ervan houden.”
Hoe ben jij gestart als zangeres?
“Toen ik tien jaar was, ben ik begonnen met een aantal Soundmixshow talentenjachten. De eerste keer dat ik het podium op mocht, was ik zó zenuwachtig dat ik er pijn van in mijn buik had. Dat was ook meteen de enige keer dat ik echt nerveus ben geweest voor een optreden. Tijdens dat concert werd ik tweede en ik werd gevraagd om een paar dagen later drie liedjes te zingen in het voorprogramma van de populaire band BZN.
Vervolgens heb ik vanaf mijn twaalfde zanglessen genomen. Mede door mijn fascinatie voor Linda Ronstadt, wist ik gewoon: ‘Ik wil zangeres worden, punt.’ Het is een soort gekte waarmee je je liefde voor de muziek wilt brengen.
Bij een open dag op het conservatorium mocht ik een liedje voorzingen voor jazz-zangeres Greetje Kauffeld, die daar als docent werkte. Zij zei vervolgens: ‘Jij bent een diamant die nog niet geslepen is’ en gaf mij contactgegevens van mensen in de muziekwereld.
Vervolgens heb ik gewoon heel hard gewerkt. Want ik wilde gewoon heel graag heel goed worden. Op een gegeven moment heb ik gereageerd op advertenties van bands die een zangeres zochten.”
Wat zijn de belangrijkste tips die je mensen meegeeft in je werk als vocal coach?
“Toen ikzelf begon als zangeres, ben ik vol voor mijn droom gegaan. Mensen om mij heen verklaarden mij voor gek en zeiden dat het niets zou worden. Ik zou niet genoeg publiek in Nederland hebben dat van mijn countrymuziek zou houden. Toch ben ik gewoon gegaan en heb de stap gezet. Als mensen zeggen ‘dat kan niet’, dan denk ik: ‘Oh nee? Kan dat niet?’ Dit is ook één van de belangrijkste tips die ik mijn klanten meegeef: als je het wilt, ga er dan vol voor. Je moet er vooral zelf in geloven. Als jij niet gelooft dat je je doel kunt bereiken, dan gelooft niemand erin. Bij de keuze om zanger(es) te worden, hoort ook de motivatie die je hiervoor hebt. Daarom doe ik dit puur uit liefde voor de muziek. Voor het geld hoef je het namelijk niet te doen. Uiteindelijk is het belangrijkste dat je meters maakt. Alleen zo kun je beter worden. Bovendien leer je zingen, entertainen en praten met het publiek, alleen op het podium.”
Wanneer is iemand een goede zanger?
“Het belangrijkste is, dat je houdt van muziek maken. Deze liefde moet je aan je publiek doorgeven. Daarom is het de kunst om mensen te raken, door ze zich in de muziek te laten herkennen en zich er goed bij te laten voelen. Als kunstenaar wil je iets overbrengen aan je publiek/luisteraar. Het doel is dat je mensen een mooie avond geeft en ze in mijn geval de countrymuziek leert kennen. Als ze het dan nog niets vinden, dan kun je er als zanger niets aan doen. Het is uiteindelijk een kwestie van smaak.
Als je kijkt vanuit het oogpunt vocal coaching, dan zijn er mensen die geboren zijn als zanger en mensen die kunnen leren zingen. Ook zijn er mensen die nooit echt leren zingen. De uitspraak ‘iedereen kan leren zingen’ klopt soms voor bij het kampvuur of in een koor, maar niet meer dan dat. Toch zijn er mensen die minder getalenteerd zijn, maar die door heel hard te werken, op dezelfde plek uitkomen als diegenen met veel talent.
Sommige mensen hebben geen zangles nodig. Die komen met de vraag of ze nog iets kunnen leren, of ze zoeken bevestiging dat ze goed genoeg zijn. Als coach kan ik niet zeggen of je wel of niet goed bent, want dat is deels een kwestie van smaak. Wel kan ik aangeven of iemand klaar is voor een podium. Hierbij luister ik of iemand een eigen sound, persoonlijkheid in de stem, of iets aparts heeft. Soms geef ik iemand dan contactgegevens, zodat ze kunnen kijken of ze iets voor elkaar kunnen betekenen.”
Hoe denk jij over muziekles op scholen?
“Muziekles is super belangrijk. Muziek hoort bij je eerste levensbehoeften. Het doet zoveel voor de ziel van mensen. Het werkt hetzelfde als schilderen of tekenen. Zorg dat mensen muziek kunnen blijven maken en dat kinderen al vroeg in aanraking komen met muziek. En met de verschillende stijlen van muziek, dus niet één soort. Door de huidige vermindering van muzieklessen worden de pareltjes, mensen die intens van muziek houden en er hun beroep van willen maken, er niet meer uitgefilterd. Ik doe weleens mee met projecten om kinderen te leren zingen. Ook is het belangrijk dat iedereen dezelfde kans voor muziekles krijgt. Dus ook mensen die het minder makkelijk kunnen betalen. Je ziet al heel vroeg of je met een talent te maken hebt. Er moet dus een potje komen, zodat ook die kinderen de kans krijgen. Misschien zit daar wel de nieuwe Jimmy Hendrix of Johnny Cash tussen.”
Heb jij nog muzikale toekomstplannen?
“Momenteel ben ik druk bezig met schilderen en mijn radioshow. Mijn theatershow is even gestopt. Ik heb ondertussen alles wel gedaan wat ik graag wilde doen en heb mijn doelen bereikt. Het leukste wat ik heb meegemaakt waren de opnames in Nashville, waar ik met de beste muzikanten ter wereld heb gewerkt. Mijn lied ‘Love Being a ‘70’s Child’ is in Jackson, Tennessee een tijd een hitje geweest. Daarnaast is het superleuk als je mensen helpt door ze te coachen en een jaar later een dankbaar berichtje van ze krijgt, dat ze met een band optreden of zelfs op tv zijn geweest. In december reis ik met Jan Keizer, de zanger van BZN, naar Roemenië. Daar geven we een eenmalig groot optreden met de liedjes van BZN. Soms zeg ik voor de grap tegen Jan: ‘Ik ben geen bal opgeschoten in mijn carrière, want ik ben begonnen bij BZN en nu sta ik nog steeds naast BZN.’ Mijn missie is in elk geval geslaagd, want ik heb in ieder geval iets goeds gedaan.
