FRIESLAND, 25 maart – De overheid vindt de Friese taal van groot belang, ook voor komende generatie. Dit blijkt ook uit de nieuwe afspraken die zijn gemaakt tussen het rijk en de provincie Friesland. De taal is langzaam aan het verdwijnen en dit kreeg eind vorig jaar zelfs koninklijke aandacht. Willem Alexander ging toen in Leeuwarden met onderzoekers en jongeren in gesprek over het belang van de Friese taal. Een van de initiatieven om de taal levend te houden is Yung Frysk. Dit is een project van boekenwinkel Afuk. Doel is jongeren via sociale media de Friese taal nieuw leven in te blazen/te geven. Timo de Jong (19) werkt als ‘allrounder’ binnen Yung Frysk en vertelt hoe zij te werk gaan.
Wat is Yung Frysk precies?
“Yung Frysk wordt vaak gezien als de jongerenomroep, en ons doel is om de Fryske taal, wat natuurlijk een erg mooi stuk cultuur is, te gaan promoten onder de jongeren. Dit doen we omdat het daar vaak niet meer gesproken wordt. Wij proberen dit te doen op een entertainmentachtige manier. Zo kan je denken aan voxpopjes op straat, een bezoek aan evenementen, op pad gaan om Fryske cultuur te gaan ontdekken, Je kan het zo gek allemaal niet bedenken. En je merkt dat dit werkt, mensen beginnen Yung Frysk steeds meer te herkennen en dat is erg leuk om te zien.”
Hoe reageren deze jongeren op jullie initiatieven?
“Positief. Je merkt dat wij steeds vaker herkend worden op straat en door mensen aangesproken worden: ‘Hey, daar heb je Yung Frysk!’ en dat is wel erg leuk om te zien. Ze staan er een stuk meer voor open om voor de camera te komen en in het Fries hun verhaal te doen. Ook online merk je dat de cijfers met de week stijgen en dat is echt fantastisch om te zien.”
Merk je onder de jongeren op straat dat er steeds minder Fries gesproken wordt?
“Ik kom uit een wat kleinere plaats in Friesland en hier merk je dat er best veel Fries gesproken wordt. Maar stel, je gaat naar de grotere steden zoals Leeuwarden of Drachten, dan merk je al vrij snel dat er alleen maar Nederlands gesproken wordt. Je merkt het dus wel.”
Wat denk je dat hier de oorzaak van is?
“Gemak. Met sociale media en al deze opkomende dingen merk je dat mensen sneller Nederlands praten om met iedereen te kunnen communiceren. Door zulke dingen heb je al mensen die veel beter Engels kunnen praten dan Nederlands. Ook merk je dat veel jongeren de provincie verlaten, die zitten daardoor helemaal niet te wachten op het Fries. Hierdoor krijg je vergrijzing onder de taal, en juist daarom is het dus ook belangrijk dat Yung Frysk bestaat om dit probleem te tackelen en tegen te gaan.”
Wat motiveerde je om je in te zetten voor de Friese taal?
“Toevallig heeft een kameraad van mij hier iets voor gedaan en mij hierover verteld. Dit sprak mij erg aan en hierna ben ik ze online wat gaan volgen en wilde ik hier graag een steentje aan bijdragen. Zelf spreek ik geen Fries, helaas, wel kan ik het goed verstaan. Desondanks heb ik een groot hart voor de Friese taal en cultuur en heb ik uiteindelijk de kans gekregen om mij hierbij aan te mogen sluiten.”
Waarom is het volgens jou zo belangrijk om de Friese taal te promoten?
“De Fryske taal is iets heel unieks, het stamt af van het Oud-Engels. Ik vind het belangrijk als je zulke volkstalen, die op een bepaalde manier ook een persoonlijkheid bieden voor een hele cultuur om dat ook in bescherming te nemen en door te geven aan de volgende generatie. Iedere provincie heeft zijn eigen cultuur, maar wat Friesland net wat specialer maakt, is het feit dat wij echt onze eigen taal hebben.”
Hoe zie jij de toekomst van de Friese taal?
“De komende 200 jaar denk ik wel dat het ongeveer hetzelfde zal blijven als nu en niet verder zal aftakelen. Mijn angst is wel dat het uiteindelijk zal verdwijnen. Zoals ik eerder al vertelde, trekken steeds meer mensen de provincie uit en zie je mensen uit het zuiden juist hier naartoe trekken, maar ja, die spreken de taal natuurlijk niet. Dat is dus wel een angst, maar in het mooiste geval blijft het doorgaan zoals nu.”
En hoe zie je de toekomst dan voor Yung Frysk?
“Superpositief! We groeien met de dag en zijn steeds meer bezig met het uitbreiden van online naar ook offline. Zo kan je denken aan het aanwezig zijn op evenementen om daar met een stand de Fryske taal te gaan promoten onder de jongeren. En in het beste scenario gaan we doorgroeien naar dat wij hetzelfde zouden kunnen doen als Omrop Fryslân.”
Wat maak je allemaal mee bij Yung Frysk, zijn er bijzondere dingen?
“Het klinkt wat cliché, maar ik vind alles wel leuk wat we doen bij Yung Frysk. Als je met iets bezig bent, dit kan interviewen of filmen zijn, dan krijg je toch weer een energieboost ervan. Je maakt zoveel mee op een dag en doet elke keer weer de meest bijzondere projecten. Zo moest ik laatst bijvoorbeeld uit het niets proberen om een kussengevecht te starten midden in de stad en dat is gewoon supertof om te doen.”
Waar kunnen mensen Yung Frysk vinden?
“Zeker kunnen zij ons vinden! Instagram, TikTok, YouTube, Reels en noem allemaal maar op, wij doen ons best om op de meeste platformen actief te zijn.”
En kunnen zij ook een steentje bijdragen?
“Volg wat wij doen, like ons, doe dat vooral! Heb je leuke initiatieven? Wij staan heel erg open voor nieuwe video-ideeën. Vaak hebben andere mensen namelijk een hele andere kijk op dingen, dus stuur het vooral op!”