Melle Versluis
De internationale spanningen lopen op, waardoor de Europese Unie op een tweesprong staat. Voor- en tegenstanders zijn verdeeld over de richting die Europa moet inslaan. Cankut Ercan (Volt) legt het belang uit van betere samenwerking in de Europese Unie, maar blijft tegelijkertijd ook kritisch op de verschillende instanties.
Waarom zet u zich nou in voor een sterker Europa?
´´Ja, dan moeten we denk ik goed kijken naar een duidelijk verschil tussen de Europese Unie en Europa. Wat ik bedoel is dat een Europese Unie en waar die voor staat, natuurlijk een prachtig uitgangspunt is waar we denk ik met zijn allen keihard voor zouden moeten blijven werken. Maar hoe de instanties nu werken, ja daar zijn we als Volt en ikzelf ook heel erg kritisch op. Dat het niet goed genoeg werkt, dat het te gecentraliseerd is, dat het niet toegankelijk is en dat het ook niet transparant is. Nou, daar hebben we nu een aantal Europese parlementsleden voor die zich hiervoor inzetten.´´
Is dat een grote uitdaging?
‘’Ja, en dat heeft gewoon te maken met het feit dat wij allemaal bezig zijn onze dagelijkse bezigheden, maar tegelijkertijd is politiek een belangrijk onderdeel van ons leven. En heel veel mensen denken dat je er geen invloed op hebt, wat niet het geval is. Je kan er écht invloed op hebben. En niet alleen maar door je stem uit te brengen, maar ook echt door contact te zoeken. Ik vind het belangrijk voor de mensen die nu in die politiek zitten om constant die relatie, die verbinding te blijven zoeken zodat duidelijker wordt hoe het Europese parlement, hoe de Europese Unie of hoe de instanties werken. Daar zit echt nog wel wat werk in. En als je dan kijkt naar de dag van vandaag, de dingen waar we mee te maken hebben: de klimaatverandering, met toch ook wel zeker migratie, wat een uitdaging voor het hele continent is. Als je daar nou als Zwolle alleen, of als Nederland alleen, of welke andere plek dan ook alleen aan zou willen werken, dat werkt gewoon niet. En daarom is een sterk Europa belangrijk.’’
U zegt dus dat het belangrijk is om een sterk verenigd Europa te hebben voor de grote problemen, maar hoe ziet u dan de balans tussen de nationale bevoegdheden en de Europese?
´´We zijn een continent met verschillende landen, talen en culturen. Die moeten we kost voor kost allemaal zien te behouden. Dat is wat ons sterk maakt, wat ons verrijkt. En dat zal altijd moeten blijven. Dus daar moeten we altijd voor waken. Nederland moet gewoon Nederland blijven. We moeten onze cultuur behouden. Maar tegelijkertijd moeten we dus aandacht hebben voor de dingen waar we een internationale oplossing voor nodig is. Ik bedoel de klimaatproblematiek, dat houdt toch niet op aan de grens? Geen enkele overstroming houdt zich aan een grens. Dan is het toch heel raar als wij dat wel zouden doen? Op dat vlak moet je ervoor zorgen dat je bij elkaar komt en daarin juist die samenwerking versterkt.´´
Volt pleit met een petitie voor een Verenigde Staten van Europa met een nieuwe Europese grondwet, een Europese minister voor Buitenlandse Zaken en het afschaffen van het nationale vetorecht. Hoe zou dit er dan uitzien en waarom is zo’n Verenigde Staten van Europa juist nu nodig?
‘’De oproep zit hem natuurlijk in de recente ontwikkelingen. In het idee dat we te afhankelijk zijn geworden van wat Amerika zegt of doet ten opzichte van, in dit geval, wat er zich op ons continent afspeelt. Natuurlijk de invasie van Rusland in Oekraïne. Ja, en als je dan een kabinet hebt dat achter Biden staat, dat veel geld geeft aan Oekraïne, en dat uitspreekt dat het Oekraïne zal steunen en dat ook doet, dan ben je meer gerust. Maar politiek kan veranderen. En dat hebben we nu gezien. De term is natuurlijk een beetje afgeleid van hoe het in de Verenigde Staten heet. Als je het mij zou vragen moet je daarbij altijd duidelijk maken dat we een continent moeten blijven, waarbij we grensoverschrijdende problemen oplossen. En dat is denk ik de kern van zo’n hele oproep voor een verenigd Europa.’’
Er wordt weleens gezegd: ‘Dan komt er een Europese superstaat. Dan wordt het gewoon te machtig gebeuren. Je moet de macht meer verdelen.’ Bent u dan niet bang dat de EU dan te machtig wordt?
‘’Kijk in Nederland hebben we natuurlijk ook een verdeling van de macht en die zul je te allen tijden moeten behouden. Niet alleen in de uitvoerende, wetgevende en controlerende taken van een overheid, maar ook wanneer je samen gaat toewerken naar een sterker Europa. Het eurosceptisme is ook wel heel erg gericht op het idee het dat het een soort van eenrichtingsverkeer is en dat het heel veel dingen wordt bepaald vanuit Europa, nou, er zit een gedeelte van waarheid in. Om een voorbeeld te geven, het vetorecht is inderdaad ook iets waarvan wij zeggen: daar moet je vanaf. Nu gebeurt het dat je misschien als heel Europa verenigd bent in de stappen die je wilt gaan zetten, dus bijvoorbeeld meer investeren in onderwijs, meer investeren in innovatie, meer investeren richting de toekomst, maar dat je vaak ziet dat één bepaalde persoon, vaak in de vorm van Orbán vanuit Hongarije, daar dan zijn veto over uitspreekt waardoor die hele plannen niet door kunnengaan. Dus vooral ook om de werking van hoe die systemen nou in elkaar zitten. Om dat te verbeteren heb je een betere afstemming, betere samenwerking nodig. En dus ook het vetorecht moet daarom verdwijnen. Het zit hem met name in goed gaan samenwerken. Waarbij je zorgt dat ieder zijn eigen stem behoudt. Maar vooral ook richting de toekomst moet je gewoon de kracht van die samenwerking zien en opzoeken. Dan hoeft dat helemaal niet ten koste te gaan van onze identiteit, het kan ons eigenlijk alleen maar versterken.’’
Er zijn natuurlijk ook mensen die globalisme zien als een gevaar voor de wereld. Die vinden dat natuurlijk helemaal geen goede ontwikkeling. Ze vinden bijvoorbeeld een Verdrag van Schengen, open grenzen, gevaarlijk en niet goed voor de economie. Hoe kijkt u naar zulke eurosceptische partijen en hun kritiek op meer Europese samenwerking?
‘’Ik denk dat de Brexit daar het mooiste voorbeeld van is. Dat je niet eens daar argumenten voor hoeft te voeren, maar dat je gewoon Engeland nu als voorbeeld kan aangeven. Je ziet dat dat voor de economie niet goed is geweest. Wat iedereen eigenlijk vanuit Europa en vanuit de rest van de wereld al wel had voorspeld dat zou gebeuren, is gebeurd. Lange wachtrijen bij de grenzen, dus minder handel. Het is ten koste gegaan van hun economie en daardoor ook ten koste van de mensen. Waarbij, volgens mij zegt nu 80% van de Engelsen nee wanneer men de vraag voor een Brexit opnieuw zou krijgen. En dat ze eigenlijk het gevoel hebben dat ze er een soort van in zijn geluisd door de politici van toen met argumenten die niet waar bleken te zijn. En daar hebben we nu natuurlijk ook mee te maken met sommige partijen die ons eigenlijk niet vertellen zoals het is. Want als je dus kijkt naar de ontwikkeling van Europa, heeft het gezorgd voor vrede en economische ontwikkeling.´´
Zien mensen dat voldoende?
‘’Kijk we hadden het er net over, dat politiek voor heel groot deel van de mensen gewoon ver van ze af staat. Het kan zijn omdat die mensen gewoon hard moeten werken om aan het einde van de maand de hypotheek of huur te betalen wat gewoon hartstikke begrijpelijk is. En als je dan een aantal dingen vanuit de politiek mee krijgt die niet op de volledige waarheid berusten en waar dan het gevaar in zit dat je op basis daarvan keuzes gaat maken, wat dus in Engeland is gebeurd, dan gaat het ten koste gaat van die mensen zelf. En dat is absoluut een groot gevaar. En daar werken wij vanuit Volt keihard, voor of tegen, hoe je het bekijkt. Om zoveel mogelijk informatie mee te geven, te delen. En vooral ook het punt mee te geven dat wij als pro-Europa partij misschien wel juist nog veel kritischer zijn op Europa dan de sceptische partijen.’’
Is dat ook wat u zou willen zeggen tegen sceptische kiezers?
‘’Tuurlijk, ja, je ziet natuurlijk maar een gedeelte van een politieke partij of je moet je er écht in verdiepen. Ik denk dat een van de belangrijkste dingen is dat wij inderdaad voor een sterker Europa zijn maar niet als doel, maar als middel. Ons doel is om gewoon een betere wereld te hebben, een betere toekomst voor onze kinderen. Een wereld waarin er meer gelijkheid en democratie is en we het vooral ook gewoon economisch beter hebben met z’n allen. En daar is een beter Europa een middel voor. En dan moet je dus ook kijken naar wat er niet goed gaat. Daar moet je vooral aan gaan werken. Dat is zeker een onderdeel voor de mensen die ons misschien nog niet goed genoeg kennen, wat ik ze graag ook meegeef elke keer. We zijn zeker niet blind gefocust op Europa.’’
En waar hoopt u dan dat Europa over 10 jaar staat?
´´Ik denk en ik hoop dat er vrede is op het hele continent. Dat is denk ik de belangrijkste basis. Ook hoop ik dat we meer eensgezind zijn, met alle verschillende culturen en talen en visies. Ik hoop dat we allemaal duidelijk voor ogen hebben dat we als Europa sterker moeten zijn. Al is het alleen maar om een beter evenwicht te hebben ten opzichte van Amerika en China, want daar zit zoveel ontwikkeling in, waar wij op achter blijven. Ik hoop dat we meer hebben ingezet op onderwijs, dat we meer hebben ingezet op innovatie en dat we ons met name ook met die grote problemen bezighouden die zich niet aan grenzen houden. Dat we beseffen dat we allemaal dezelfde kant op moeten. Want we doen het allemaal voor een betere toekomst. Uiteindelijk zijn we allemaal bewoner van het continent. En ja, dat we daarin wel onze cultuur en historie wel behouden. Dat is daar denk ik wel een heel belangrijk onderdeel van. Om je ook gewoon op jouw manier Europeaan te voelen. Waarbij je nog steeds trots kan zijn op waar dan ook je uit Europa vandaan komt.’’
